حقوق ورودی چیست؟

حقوق ورودی چیست؟

حقوق ورودی در حقیقت عبارت است از مالیات و عوارضی که دولت‌ها از واردات کالا دریافت می‌کنند. این مبلغ را اهالی تجارت اصطلاحا حقوق ورودی می‌نامند که میزان آن بر اساس ارزش کالا محاسبه خواهد شد. به عبارت ساده‌تر صاحب کالا با پرداخت درصدی از ارزش کالای وارداتی خود به گمرک اجازه ورود آن را به کشور دریافت می‌کند. مجموع حقوق ورودی‌های اخذ شده از صاحبین کالا توسط گمرک از درآمدهای کشور محسوب می‌شود و با توجه به قوانین تصویب شده توسط دولت‌های متفاوت در هر کشور میزان متفاوتی خواهد داشت.

طبق ماده 1 قانون امور گمرکی تعریف حقوق ورودی به این ترتیب است: « حقوق گمرکی معادل چهار درصد (۴%) ارزش گمرکی کالا به اضافه سود بازرگانی که توسط هیئت وزیران تعیین می‌گردد به‌علاوه وجوهی که به‌موجب قانون، گمرک مسئول وصول آن است و به واردات قطعی کالا تعلق می‌گیرد ولی شامل هزینه‌های انجام خدمات نمی‌شود.»

قوانین مربوط به تعرفه های گمرکی کالاها و حقوق ورودی متعلق به آن‌ها متفاوت و پیچیده است. برای مثال یکی از عوامل تاثیرگذار بر میزان حقوق ورودی هر کالا حجم تولید آن کالا در کشور مقصد می باشد که به طور معمول برای حمایت از کالاهای داخلی میزان حقوق ورودی آن‌ها بالاتر است. به این ترتیب کالاهای داخلی بیشتر مورد استفاده قرار خواهند گرفت و تولیدکنندگان داخلی مورد حمایت دولت خواهند بود. خوب است بدانید حقوق ورودی و هزینه‌های انجام خدمات در گمرک بدون توجه به نو یا مستعمل بودن کالا به توسط گمرک و شخص ارائه دهنده خدمات به پول رایج ملی وصول می‌شود. عدم پرداخت حقوق ورودی در گمرک سرپیچی از قوانین مالیاتی است و خوش حسابی در واریز آن یکی از مجوزهای لازم برای تمدید کارت بازرگانی به شمار می‌رود.  بعضی از کالاهای وارداتی از پرداخت حقوق ورودی و مالیات‌های گمرکی معاف هستند. کالاهای مربوط به روابط سیاسی بین‌المللی مانند کالاهای متعلق به رئیس جمهور کشورهای خارجی یا کالاهای مورد استفاده در ماموریت های کنسول خارجی، تجهیزات نظامی، کالاهای صنعتی لازم مثل ماشین‌آلات و کالاهای تبلیغاتی نظیر بروشورها، کاتالوگ‌ها و نمونه های آزمایشگاهی از جمله کالاهای وارداتی معاف از مالیات به شمار میروند.

حقوق ورودی چگونه محاسبه می شود؟

موارد فراوانی مانند نوع کالا، تعداد کالا، حجم کالا، چگونگی ارسال و ارزش گمرکی آن بر میزان حقوق ورودی کالاها در گمرک تاثیر می‌گذارند که در ادامه این مقاله به توضیح برخی از مهم‌ترین عوامل خواهیم پرداخت.

• نوع کالا : نوع کالا از مهم‌ترین عوامل محاسبه حقوق ورودی کالا در گمرک است زیرا که تعرفه‌های گمرکی را براساس نوع کالا تعیین خواهند کرد.
• تعداد کالا : افزایش یا کاهش تعداد کالاهای وارداتی بر تعرفه کالا تاثیرگذار است. واردکنندگانی که کالاها را با تعداد بالا وارد قلمرو گمرکی کشور می‌کنند مسلما باید سود بیشتری به دولت پرداخت کنند. بنابراین با بالا رفتن تعداد کالا ارزش آن بالا رفته و در نتیجه گمرک حقوق ورودی بیشتری از صاحب کالا درخواست خواهد کرد.
• حجم کالا : گاهی کالاهای وارداتی حجم بالایی را اشغال نمی‌کنند و گمرک برای حمل و نقل و انبار کردن آنها به فضای زیادی نیاز نخواهد داشت. به طور معمول گمرک برای این گونه بارها حقوق ورودی کمتری در نظر می‌گیرد.
• چگونگی حمل کالا : شیوه‌های ارسال و حمل کالاهای مختلف متفاوت است. اگر صاحب کالا درخواست ارسال کالا را با روش‌های گران‌تر داشته باشد، ارزش سیف کالا افزایش پیدا می‌کند و حقوق ووردی نیز بیشتر خواهد شد.

روش‌های محاسبه حقوق ورودی

در تعیین حقوق ورودی در گمرک از سه روش استفاده می‌شود که شامل روش ارزشی، روش ویژه و روش مرکب است. در روش ارزشی برای محاسبه حقوق ورودی ارزش کالا را به طور مستقیم در نظر می‌گیرند در حالی که در روش ویژه محاسبه حقوق ورودی از کمیت و مقدار کالا تاثیر می‌پذیرد. همانطور که از نام روش مرکب پیداست در این روش ترکیبی از تاثیر ارزش و مقدار کالا را در محاسبه حقوق ورودی خواهیم دید.

برای محاسبه حقوق گمرکی با استفاده از هر کدام از روش‌های رایج باید با مفهوم سیف (CIF) آشنا باشید.سیف کوتاه شده عبارت Cost Insurance Freight است که در واقع یکی از راه‌های پرداخت این هزینه‌هاست. به این ترتیب سیف معادل هزینه بیمه، حمل و نقل و ارزش فاکتور است. ارزش سیف کالا معادل مجموع میزان هزینه بارنامه، حمل بار تا مقصد، هزینه‌های گمرکی، هزینه‌های بنادر، بیمه و دیگر هزینه‌هاست.

در ماده 14 قانون امور گمرکی این گونه به سیف اشاره شده است:« ارزش گمرکی کالای ورودی در همه موارد عبارت است از ارزش بهای خرید کالا در مبدأ به اضافه هزینه بیمه و حمل و نقل (سیف) به اضافه سایر هزینه‌هایی که به آن کالا تا ورود به اولین دفتر گمرکی تعلق می‌ گیرد که از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا تعیین می‌شود و براساس برابری نرخ ارز اعلام شده توسط بانک مرکزی در روز اظهار است.»

حقوق ورودی کالا برابر با مجموع ارزش کالا، سیف و هزینه حمل آن است. برای محاسبه آن به ارزش اعلام شده در فاکتور و نرخ ارز روز اظهار و هزینه بیمه نیاز خواهید داشت. گمرک علاوه بر عوارض گمرکی مالیات و عوارض هلال احمر را نیز در این محاسبه اعمال و مبلغ نهایی را به صاحب کالا اعلام می‌کند. برای محاسبه حقوق ورودی تنها با داشتن ارزش فاکتور می‌توانید به محاسبه‌گر اظهارنامه در تجیار مراجعه و با توجه به نرخ ارز روز و کلیه عوارض و خوش حسابی‌ها مبلغ نهایی اظهارنامه مورد نظرتان را دریافت کنید.

پرداخت حقوق ورودی

در گذشته پرداخت حقوق ورودی و عوارض گمرکی از طریق گمرکات به صورت حضوری طی یک فرآیند طولانی و زمانبر انجام می‌گرفت اما امروزه افراد برای واریز این مبلغ نیازی به مراجعه به گمرک یا بانک نخواهند داشت. برای انجام این مرحله صاحب کالا، ترخیصکار یا حق‌العمل‌کار گمرکی با داشتن شناسه پرداختی که پس از ثبت اظهارنامه دریافت کرده‌ به سامانه پیمنت گمرک مراجعه و حقوق ورودی را واریز خواهد کرد.

پرسش‌های متداول

1. حقوق ورودی چیست؟

2. حقوق ورودی چگونه محاسبه می شود؟
3. حقوق ورودی با حقوق گمرکی چه تفاوتی دارد؟
4. حقوق ورودی را چگونه پرداخت کنیم؟