
این روزها تجارت و بازرگانی در سراسر دنیا رونق فراوانی دارد و کشورمان ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر افراد زیادی در حوزه بازرگانی مشغول به کار و فعالیت هستند. واردات و صادرات دو شاخه اصلی تجارت هستند که علاوه بر ایجاد سود برای بازرگانان در راستای رفع نیازهای بازار نقش پررنگی دارند. به دلیل اهمیت بالای این حوزه، دولت مقررات خاصی برای بازرگانان در نظر گرفته تا این اقدامات با نظارتهای استاندارد و دقیق انجام شود. یکی از این قوانین و مقررات دریافت کد بانک مرکزی یا همان کد ساتا در واردات کالاست که برای ترخیص کالا از گمرکهای اجرایی ضروری به شمار میرود. در ابتدا میبایست کد ساتا به همه کالاهایی که ثبت سفارش واردات میشوند، تعلق خواهد گرفت. برای آشنایی بیشتر با کد ساتا و کاربرد آن در واردات کالا در ادامه با این مقاله تجیار همراه باشید.
با فعالیت در سطح جهانی تجارت ممکن است اصلاحات فراوانی به گوش شما بخورد که مفهوم آنها برایتان ناآشناست. با ادامه کار در این راه متوجه میشوید برای صادرات و واردات کالا میبایست این اصطلاحات و مفاهیم را به درستی بشناسید تا در زمان مقرر بتوانید به تعهدات خود به درستی عمل کنید. شناسه کالا، کد ساتا، برات یا تعیین منشاء ارز نمونههایی از این تعابیر هستند. در ادامه به کاربرد و نقش ساتا در واردات خواهیم پرداخت. منظور از کد بانک مرکزی یا کد ساتا، یک شماره 14 رقمی است که بازرگانان با دریافت آن امکان تنظیم اظهارنامه گمرکی را دارند. ساتا توسط بانک مرکزی بعد از انجام مراحل لازم و ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت ایران به بازرگانان تعلق خواهد گرفت. این شماره 14 رقمی منشاء ارز واردات کالایی را نشان میدهد که از سوی بانک مرکزی تایید شده باشد. این کد همچنین تطابق میزان کالای وارد شده با ارز مخصوص به آن کالا را مشخص خواهد کرد. به همین خاطر به این شماره، کد بانک برای ترخیص هم گفته میشود. داشتن کد ساتا از موارد ضروری برای تنظیم اظهارنامه گمرکی و خروج کالا از گمرک به شمار میرود. اخذ و دریافت کد ساتا تنها با طی کردن مراحلی تعیین شده و مشخص شدن منشاء ارز در سامانه جامع تجارت قابل انجام است.
یکی از مراحل مهمی که برای ترخیص و آزاد سازی کالا از گمرک میبایست انجام شود، تعیین منشاء ارز است. با طی کردن این مرحله، کدی به شما تعلق میگیرد که برای ورود کالا به قلمرو گمرکی کشور ضروری خواهد بود. بازرگانهایی که قصد تجارت در سطح جهانی را دارند، باید با ورود به سیستم مربوطه کد ساتا جهت ترخیص کالا را دریافت کنند تا منشاء ارز ایشان مشخص گردد. جهت کنترل و نظارت بیشتر بر واردات و صادرات کالاها توسط بانک مرکزی تعیین منشاء ارز میبایست حتما انجام شود. از سمت دیگر با صادر شدن کد ساتا و تعیین منشاء ارز، ارزهای تخصیص داده شده متعلق به ورود یا خروج کالا در سامانه جامع تجارت اولویتبندی میشود و در پایان مقداری ارز مشخص به کالاهای تجاری تعلق خواهد گرفت.
منشاء ارز در ثبت سفارشهای غیربانکی
وارد سامانه جامع تجارت ایران شوید و گزینه عملیات ارزی را انتخاب کنید. مدیریت عملیات ارزی غیر بانکی و تعیین منشاء ارز گزینه بعدی است. در ادامه با پیدا کردن شماره ثبت سفارش کالا در بخش کد ثبت سفارش کالای مورد نظرتان روی گزینه منشاء ارز کلیک کنید. پس از آن اطلاعات کالای موردنظرتان مانند وزن خالصُوزن ناخالص، مقدار و تعداد بسته بندی را ثبت کنید. با اضافه کردن شماره و تاریخ بارنامه این فرآیند را ادامه دهید. بعد از انتخاب هزینهها و تعیین منشاء ارز میتوانید برای دریافت کد ساتا اقدام کنید.
منشاء ارز در ثبت سفارشهای بانکی
تعیین منشاء ارز و اخذ کد ساتا جهت ترخیص در این نوع ثبت سفارش نیز به نوع غیر بانکی شباهت فراوانی دارد. تفاوت اصلی این دو در این است که در ثبت سفارش بانکی میبایست بعد از انجام ثبت، اسناد حمل به بانک مورد نظر ارائه شود تا بتوانید برای انتخاب منبع ارز اقدام کنید. پروسه دریافت کد ساتا و تعیین منشا ارز در نگاه اول ساده به نظر میرسد، اما در واقع پیچیدگیهای مخصوص به خود را دارد که میبایست برای اقدام به اخذ آن از مقررات و شرایط روز اطلاع داشته باشید.
همانطور که تا به این جای این مقاله در مورد هدف اخذ کد ساتا و چیستی آن صحبت کردیم، در ادامه به مهمترین کاربردهای آن اشاره خواهیم کرد. کد ساتا تعیین کننده منشاء ارز، نشان دهنده تایید منشا ارز و نشانهای برای تطبیق مقدار کالای وارده با میزان ارز تخصیص داده شدهاز طرف بانک مرکزی است. همچنین این شماره فرصت ورود به مرحله تنظیم و تحویل اظهارنامه گمرکی کالا را فراهم میکند تا آزاد سازی کالا از انبارهای گمرکی ممکن شود.
فرآهم کردن مدارک مورد نیاز برای دریافت کد ساتا توسط کاربرهای سامانه جامع تجارت حیاتی خواهد بود. به همین خاطر فهرستی از مدارک لازم جهت اخذ و دریافت کد 14 رقمی ساتا در ادامه برای شما تهیه کردیم:
- کد 8 رقمی ثبت سفارش
- اسناد حمل مربوط به ثبت سفارش مورد نظر
- اطلاعات و مدارک مربوط به بارنامه
- اطلاعات مربوط به شماره یا کد ابزار پرداخت
- اطلاعات کشور مبدا
- اطلاعات مرز ورودی و گمرک مقصد
برای واردات باید این را در نظر داشته باشید که تنها اخذ کد ساتا کافی نیست. مدارکی مانند کپی کارت بازرگانی، اظهارنامه گمرکی، ترخیصیه، بارنامه، گواهی مبدا، فاکتور خرید، مجوز ثبت سفارش، اعلامیه تامین ارز، بیمه نامه، کاتالوگ و بروشور، پروانه بهره برداری، پروانه صادراتی و مجوزهای قانونی نیز ضروری خواهد بود.
اخذ و دریافت کد ساتا برای ترخیص کالا از گمرک، به وسیله سامانه جامع تجارت و ورود به پنل کاربری هر بازرگان قابل انجام است. هر کاربر سامانه جامع میبایست برای این کار ابتدا به آدرس www.ntws.ir رفته و با وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور وارد پنل شخصی خود شود. کاربر سامانه جامع تجارت در قسمت سمت راست گزینههای خدمات ارزی، مدیریت خدمات ارزی غیربانکی و سپس تعیین منشاء ارز را انتخاب میکند. در ادامه با ورود به صفحه تعیین منشاء ارز و وارد کردن اطلاعاتی مانند وزن خالص، وزن ناخالص و تعداد کالای وارداتی را ثبت و به مرحله بعد خواهد رفت. در پایان کاربران برای دریافت کد بانک مرکزی جهت ترخیص کالا، شماره بارنامه، تاریخ بارنامه، هزینهها و منشاء ارز را انتخاب میکنند. به این ترتیب مراحل لازم برای دریافت کد ساتا انجام و بازرگانان میبایست منتظر تایید نهایی از سوی بانک مرکزی باشند.
به زبان دیگر همان طور که گفتیم کد 14 رقمی ساتا، منشا ارز کالای وارداتی از سوی بانک مرکزی را نشان میدهد و دریافت آن، در تنظیم اظهارنامه گمرکی و انجام مراحل ترخیص کالا از گمرک بسیار حیاتی خواهد بود. استعلام و دریافت این کد، نیازمند گذراندن مراحل تعیین و اظهار منشا ارز، در سامانه جامع تجارت ایران است.
پرسشهای متداول