بسیاری تصور می کنند ورود لوازم خانگی خارجی به ایران به طور کامل ممنوع است، اما در عمل چنین نیست. هنوز هم امکان واردات برخی از اقلام وجود دارد و اگر مسیر قانونی طی شود، این کار می تواند به یک تجارت پرسود تبدیل شود. طبق آمار منتشرشده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران، هرچند میزان واردات در سال های اخیر دچار نوسان بوده، اما همچنان تقاضا برای برندهای خارجی در بازار ایران بالاست. به عنوان نمونه، در سال 1402 بیش از 350 میلیون دلار انواع لوازم خانگی از کشورهایی نظیر چین، ترکیه، آلمان و امارات وارد شده است. بیشتر این کالاها یا تولید مشابه داخلی ندارند یا از نظر کیفیت و فناوری همچنان برای مصرف کننده ایرانی جذاب اند.

البته واردات لوازم خانگی تنها در صورتی موفق خواهد بود که واردکننده به خوبی با قوانین گمرکی، مجوزها، ثبت سفارش و فرایند ترخیص آشنا باشد. 

قوانین و محدودیت ها

از سال 1397، ورود بسیاری از لوازم خانگی دارای مشابه داخلی ممنوع شد تا از تولیدکنندگان داخلی حمایت شود؛ هرچند این موضوع باعث کاهش رقابت و افزایش انحصار هم شده است. طبق ماده 21 قانون برنامه توسعه، دولت باید به جای اعمال ممنوعیت های غیرتعرفه ای، واردات را از طریق تعرفه ها مدیریت کند. تاکنون پیشنهادهایی برای جایگزینی ممنوعیت با تعرفه مطرح شده، اما به اجرا درنیامده است.

برخی اقلام همچنان مجاز به واردات هستند، به ویژه کالاهایی که در داخل تولید نمی شوند یا تجهیزات تخصصی. البته رعایت استانداردهای ملی الزامی است:

• برچسب انرژی و تطبیق با استانداردهای ایران
• دریافت گواهی COI برای کالاهای آزمون پذیر
• تأیید نهایی توسط سازمان ملی استاندارد ایران

واردات کالاهای دست دوم یا استوک ممنوع است، اما قطعاتی که برای مونتاژ داخلی استفاده می شوند و مشابه داخلی ندارند، قابل واردات هستند.

مراحل اصلی واردات لوازم خانگی

برای جلوگیری از مشکلات گمرکی و تأخیر در تحویل، واردات باید گام به گام انجام شود:

1. انتخاب تأمین کننده معتبر از کشور مبدأ و دریافت پیش فاکتور

2.ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت همراه با مجوزهای لازم

3.پرداخت هزینه کالا از طریق روش های قانونی

4.حمل ونقل بین المللی (دریایی یا هوایی)

5.ترخیص از گمرک با ارائه اسناد، پرداخت حقوق گمرکی و عوارض، و دریافت مجوز خروج کالا

کشورهای اصلی تأمین کننده

• چین: بزرگ ترین تولیدکننده لوازم خانگی در جهان؛ برندهایی مثل Midea، Haier، Hisense و TCL. مزیت اصلی: تنوع زیاد، قیمت رقابتی و امکان سفارش OEM. حمل بیشتر از طریق بنادر شانگهای و نینگبو به بندرعباس یا بوشهر انجام می شود.
• امارات (دبی): نمایندگی برندهای معتبر جهانی مثل Samsung، LG، Bosch و Philips. مزایا: نزدیکی جغرافیایی، حمل سریع، بازار متنوع و اسناد معتبر برای ترخیص در ایران.
• ترکیه: برندهایی مانند Beko، Arçelik، Vestel و Altus. به دلیل کیفیت خوب، طراحی اروپایی و مسیر حمل ونقل زمینی کوتاه، واردات از ترکیه بسیار رایج است.

هزینه واردات

هزینه نهایی واردات به چند عامل بستگی دارد:

• قیمت خرید کالا (متناسب با برند و نوع محصول)
• هزینه حمل و بیمه بار
• هزینه های گمرکی و ترخیص شامل تعرفه، سود بازرگانی و مجوزها

جمع بندی

بازار ایران همچنان تشنه برندهای خارجی لوازم خانگی است و واردات قانونی آن ها می تواند یک تجارت پربازده باشد. بااین حال، موفقیت در این حوزه تنها زمانی تضمین می شود که واردکننده قوانین و هزینه ها را به درستی بشناسد و با شرکت های حرفه ای همکاری کند.